Gabriel Garcia Marquez (1979) Saigon

'Cách 1126km về phía nam, thành phố Hồ Chí Minh không ngủ cả đêm, giống như sấm rền liên tục. Đó là một thành phố lớn, năng động và nguy hiểm, với gần 4 triệu dân, những người lang thang trên phố nhiều giờ liền bởi vì họ chẳng có gì để làm. Trái với Hà Nội, đây là một cảng miền nam, nơi cuộc sống luôn trong tình trạng hốt hoảng vì người đi xe đạp vô ý trên phố, tiếng động cơ xe máy không thể chịu nổi và tiếng còi ô tô đang cố len lỏi trên con đường đầy người. Chính cảm giác này đã khiến nhà văn Graham Greene tự hỏi Chúa ở đâu trong thành phố quỷ quái này, còn tôi tự hỏi chính phủ có vai trò gì. Thị trường chợ đen bùng phát khắp mọi nơi. Thuốc lá Mỹ, sôcôla Anh và nước hoa Pháp được bày bán đầy trên những chiếc bàn nhỏ khập khiễng ven đường.

Vào chiều tối, thanh niên Sài Gòn tập trung ở quảng trường, ăn mặc theo phong cách Mỹ, nghe nhạc rock và mơ về một thời quá khứ đã trôi qua mãi mãi. Không như các cô gái miền bắc giản dị, nhiều cô gái miền nam biết làm đẹp cho mình bằng phong cách châu Âu. Họ thích nước da sáng, ngay cả khi ăn vận theo phương Đông, và họ biết tán tỉnh là như thế nào. Dưới thời Mỹ chiếm đóng, thành phố không còn giữ được bản sắc văn hóa của mình, trở thành một thiên đường nhân tạo được bao bọc bởi quân đội và sự trợ giúp của Mỹ, của hàng tấn đồ tiếp tế. Người dân cuối cùng tin rằng đây là cuộc sống. Vì thế, chiến tranh kết thúc khiến họ trở nên lạc lõng và xa rời thực tế, để rồi 4 năm sau khi người Mỹ cuối cùng rút đi, họ không thể gượng dậy được.

Cái giá cho sự cuồng nhiệt này là hết sức kinh ngạc: 360.000 người tàn tật, 1 triệu quả phụ, 500.000 gái điếm, 500.000 con nghiện ma túy, 1 triệu người mắc bệnh lao và hơn 1 triệu lính thuộc chế độ cũ, tất cả đều không thể phục hồi trong xã hội mới. Khoảng 10% dân số thành phố Hồ Chí Minh bị mắc bệnh hoa liễu nặng khi chiến tranh kết thúc và có 4 triệu người mù chữ khắp miền nam.'

Gabriel Garcia Marquez (1979) Việt Nam nhìn từ bên trong Link

Martin Woodhead, Paul Dornan and Helen Murray (2013) Equality in schooling

‘Initial analysis from Young Lives school-effectiveness research in Vietnam gives some evidence on the ability of a school system to bring children from disadvantaged backgrounds up to the level expected by its curricula. Children who did less well on a maths test at around 10 years old (disproportionately those from less advantaged backgrounds) made most progress (Rolleston 2012). One interpretation of these results links to the observation that Vietnamese teaching was focused on the class (as a whole) achieving to an acceptable level, rather than increasing the stretch of the most able individuals. Further the Vietnamese curricula appeared well suited to appropriately develop children’s ability, rather than being over-ambitious. It is also apparent that the qualification levels of teachers in poorer areas tend to be quite similar to those teaching in more advantaged areas, which is probably due to centralised teacher training system.’

Martin Woodhead, Paul Dornan and Helen Murray (2013) What inequality means for children: Evidence from Young Lives Link

Bill Hayton (2010) Obedient youth

'But regardless of region, for the time being the desires of most urban young people seem to be quite compatible with those of their parents. Parents want their children to be successful, to avoid the privations of their own youth, and their children want the same – the tangible benefits of a rising standard of living. Surveys suggest that the more educated the children, the more concerned they are to obtain a good job. They’re prepared to study hard and work to achieve material success. Their horizons are wide and their hopes are high. In the mainstream of teenage and young adult life there’s very little cynicism or defiance of parental wishes. Traditional values of respect for elders and a sense of community responsibility are still strongly inculcated by parents and schools and the vast majority of children still expect their parents to have a strong influence over how they live their lives.'

Bill Hayton (2010) Vietnam: Rising Dragon Link

World Bank (2012) Welfare for people in extreme poverty

'Existing poverty and social protection programs provide only partial coverage and limited benefits to poor and at-risk individuals. In 2010, only half of the extreme poor were eligible for benefits under the Ministry of Labor, War Invalids, and Social Affairs (MOLISA).'

World Bank (2012) Well begun, not yet done: Vietnam's remarkable progress on poverty reduction and the emerging challenges Link

Edwin Shanks, Cecilia Luttrell, Tim Conway, Vu Manh Loi and Judith Ladinsky (2004) Poor people's participation in mass organisations

'[T]he mass organisations are often depicted as the means by which the Party and state have been able to extend supervision and control into different social spheres, to promote its power at the grassroots, and to preempt any challenges from the non-state groups (Koh 2001b: 280). Such organisations, it is argued, exist as “instruments of top down control, despite playing lip service to be representative of group interests” (Tran Thi Thu Trang 2002:12). Even if the mass organisations do serve a bottom-up, representative role, they may not necessarily represent the interests of the poor. Many of the very poor do not join mass organisations, the structures of which are weakest in the poorest areas of the country (Fritzen 2002). In this light, reliance on the mass organisations as channels of information sharing, consultation and representation of the poor is problematic (World Bank 2000).'

Edwin Shanks, Cecilia Luttrell, Tim Conway, Vu Manh Loi and Judith Ladinsky (2004) Understanding pro-poor political change: the policy process - Vietnam Link

Jee Young Kim (2004) Social structure in the mid 1990s

‘[I]n the mid 1990s, northern Vietnamese society had an occupational hierarchy roughly in the order of state-sector jobs, off-farm self-employment, and private farmers. A small occupational elite in jobs such as administrations (0.7 per cent) and professionals (3.5 per cent) and a middle tier of relatively better-off workers (24.8 per cent) existed alongside the vast majority of the population at the bottom of the hierarchy, who worked as farmers (71 per cent).’

Jee Young Kim (2004) Political capital, human capital, and intergenerational occupational mobility in Northern Vietnam Link